Spółka z o.o. – czym się charakteryzuje?
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to taka forma przedsiębiorstwa, która posiada osobowość prawną. Do jej założenia potrzebna jest minimum jedna osoba fizyczna lub prawna, a w przypadku kilku właścicieli stają się oni wobec siebie wspólnikami. Razem podejmują decyzje i uchwały dotyczące spółki z wykorzystaniem bezwzględnej większości głosów.
W skład takiej spółki może wchodzić również zarząd, który powoływany i odwoływany jest przez grono wspólników. Nadrzędnym celem zarządu jest reprezentowanie spółki i zajmowanie się jej sprawami. W zarządzie istnieje stanowisko prezesa, który może zostać zatrudniony na kilka różnych sposobów.
Zatrudnienie na podstawie umowy o pracę
Pierwszym ze sposobów zatrudnienia prezesa w spółce, jest zawarcie z nim umowy o pracę, która podlega pod przepisy zawarte w kodeksie pracy. Niejednokrotnie forma takiego zatrudnienia na tym stanowisku była poddawana w wątpliwość i kwestionowana. Powodem był zapis art. 22 § 1 KP, wedle którego umowa o pracę warunkuje podległość pracownika względem pracodawcy, co zdaniem niektórych kłócić się może z charakterem funkcji prezesa. Wątpliwość ta została jednak rozwiązana przez Sąd Najwyższy, który zauważył, że sposób i zakres, w jakim pracownik podporządkowany jest pracodawcy, zależy od charakteru danego stanowiska.
Sytuacja prawna prezesa zatrudnionego na umowę o pracę jest regulowana nie tylko kodeksem pracy, ale również tym, dotyczącym spółek handlowych, pod który podlega spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Należy pamiętać, że z tej zależności wynika kilka znaczących różnic w uprawnieniach pracownika, a mianowicie:
nie przysługuje mu wynagrodzenie ani dodatek z racji pracy w godzinach nadliczbowych (art. 1514 § 1 KP),
nie posiada ograniczonego czasu pracy w tygodniu (licząc z dodatkowymi godzinami, do przeciętnych 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym) (art. 131 kp),
nie należy mu się minimum 11 godzin ciągłego odpoczynku w każdej dobie (art. 132 § 1 kp)
nie posiada również ograniczonego czasu pracy osoby pracującej w nocy do 8 godzin w ciągu doby, mimo wykonywania pracy szczególnie niebezpiecznej, albo związanej z dużym wysiłkiem fizycznym tudzież umysłowym (art. 1517 § 5 kp).
Zatrudnienie na podstawie umowy zlecenie
Innym sposobem zatrudnienia prezesa w spółce, jest zawarcie z nim umowy zlecenie, która w odróżnieniu od umowy o pracę podlega pod zapisy Kodeksu Cywilnego. Zleceniobiorca wówczas zobowiązuje się wykonać na rzecz zleceniodawcy pewien zakres obowiązków. Jednak zgodnie z zapisami prawa osoba, która przyjęła zlecenie, może przekazać wykonanie swoich powinności komuś innemu, jeśli została do tego zmuszona ze względu na dane okoliczności. Dlatego jeśli nie chcemy, by taka zamiana miała miejsce, warto wykluczyć taki wariant poprzez odpowiedni zapis w umowie.
Ten sposób zatrudnienia kogoś na stanowisku prezesa różni się od tego omawianego powyżej. Dlatego warto pamiętać, że przy tym rodzaju umowy:
istnieje możliwość jej wypowiedzenia w dowolnym czasie przez każdą ze stron,
roszczenia związane z wynagrodzeniem do tej umowy przedawniają się po upływie dwóch lat,
nie ma urlopu wypoczynkowego, ani płatnego zwolnienia lekarskiego.
Zatrudnienie wspólnika na stanowisku prezesa
Należy wziąć pod uwagę, że podczas zatrudnienia kogoś na stanowisku prezesa w spółce, musi zostać zachowany rozdział między stanowiskiem nadrzędnym i podrzędnym. Oznacza to, że ta sama osoba nie może jednocześnie pełnić funkcji pracownika i pracodawcy, ponieważ jest to niezgodne z zapisami prawa pracy.
Dlatego też, gdy spółka posiada tylko jednego udziałowca, nie może on zostać zatrudniony na stanowisku prezesa zarządu na podstawie żadnej z omawianych wyżej umów. Wynika to z faktu niemożności zawierania umów z samym sobą i znajdowania się jednocześnie w obu stosunkach pracy (pracodawca – pracownik lub zleceniodawca – zleceniobiorca).
Podsumowanie
Zatrudnienie prezesa może przynieść spółce wiele korzyści, warto jednak wszystkie kroki i plany poddać szczegółowej analizie, by na późniejszych etapach nic nas nie zaskoczyło. Chętnie pomożemy Państwu w pokonaniu zawiłości prawnych i biznesowych oferując profesjonalne doradztwo. Wspólnie możemy wybrać najkorzystniejszą dla Twojej firmy ścieżkę rozwoju.
