Nowa forma opodatkowania spółek kapitałowych – ryczałt od dochodów spółek kapitałowych

W styczniu 2021 roku weszła w życie nowa forma opodatkowania spółek kapitałowych – „ryczałt od dochodów spółek kapitałowych” (tzw. Estoński CIT) oraz możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów środków zgromadzonych na specjalnym funduszu inwestycyjnym.

Akt prawny wprowadzający zmiany to USTAWA Z DNIA 28 LISTOPADA 2020 R. O ZMIANIE USTAWY O PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB PRAWNYCH ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW (DZ. U. 2020 POZ. 2122).

Ryczałt od dochodów kapitałowych

Spółki kapitałowe, nie korzystające z „estońskiego CIT”, od zysku generowanego w ciągu roku płacą zaliczki na CIT według stawki 9% lub 19%, następnie sporządzają roczną deklarację i rozliczają CIT. Bez znaczenia jest sposób rozdysponowania zysku. Natomiast „Estoński CIT” według stawki 15% lub 25% jest nakładany na zyski wypłacane wspólnikom, zyski pozostające w spółce do celów inwestycyjnych są nieopodatkowane.

Ryczałt jest formą opodatkowania alternatywną dla standardowego podatku dochodowego od osób prawnych (CIT), przeznaczoną dla małych i średnich przedsiębiorców, do wyboru na co najmniej 4 lata, z możliwością przedłużenia na kolejne okresy.

Warunki korzystania z opodatkowania ryczałtem

Aby skorzystać z formy opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych, podatnik musi spełniać następujące warunki podmiotowe:

  1. Podatnik musi być spółką kapitałową (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna), której udziałowcy lub akcjonariusze to wyłącznie osoby fizyczne. Ponadto, spółka ani udziałowiec lub akcjonariusz nie mogą korzystać ze struktur powierniczych, a sama spółka nie może uczestniczyć (posiadać udziałów lub akcji) w innych spółkach.
  2. Przychody spółki nie przekraczają 100 000 000 zł.
  3. Przychody stricte finansowe (przychody z odsetek, pożyczek, gwarancji) nie mogą stanowić więcej niż połowę przychodów spółki.
  4. Inwestycje dokonywane w okresie opodatkowania ryczałtem są odpowiednio wyższe w stosunku do ostatniego roku, w którym spółka nie była opodatkowana na zasadzie ryczałtu.

cit estoński co to

Przez inwestycje ustawodawca rozumie:

a) Inwestycje w środki trwałe:

  • nabywanie fabrycznie nowych środków trwałych,
  • wytwarzanie środków trwałych,
  • spłaty wartości początkowej środków trwałych używanych na podstawie leasingu.

Wartość wzrostu inwestycji w okresie opodatkowania ryczałtem musi wynosić:

  • minimum 15% i nie mniej niż 20 000 zł – w okresie 2 lat opodatkowanych ryczałtem, albo
  • minimum 33% i nie mniej niż 50 000 zł – w okresie 4 lat opodatkowanych ryczałtem; w stosunku do wartości inwestycji w ostatnim dniu roku obrotowym, w którym spółka nie była jeszcze opodatkowana ryczałtem.

b) Wzrost wynagrodzeń

Alternatywą dla inwestycji w środki trwałe jest analogiczny wzrost wartości wynagrodzeń w spółce o 20% i nie mniej niż 30 000 zł w okresie 2 lat opodatkowanych ryczałtem.

5. Spółka zatrudnia przynajmniej 3 osoby na podstawie umowy o pracę, jednak muszą to być osoby inne niż udziałowcy lub akcjonariusze. Alternatywą dla zatrudnienia 3 osób na umowę o pracę, jest zatrudnienie 3 osób w oparciu o umowy cywilnoprawne, jednak wynagrodzenie to musi podlegać PIT i ubezpieczeniu społecznemu, a łączna kwota miesięcznego wynagrodzenia z tytułu wszystkich tych umów nie może być niższa niż trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Natomiast mały podatnik (przychody roczne wraz z VAT do 2 000 000 euro) musi zatrudniać co najmniej jednego pracownika lub wypłacać co najmniej średnią krajową jednej osobie fizycznej zatrudnionej na innej podstawie niż umowa o pracę.

6. Podatnika rozpoczynającego działalność wymóg odnośnie zatrudnienia nie dotyczy w roku rozpoczęcia działalności i w dwóch kolejnych latach podatkowych. Z tym, że począwszy od drugiego roku podatkowego, taki podatnik jest obowiązany do corocznego zwiększenia zatrudnienia o co najmniej jeden etat, aż będzie zatrudniał trzy osoby. Podatnicy nie mogą korzystać z opodatkowania ryczałtem, jeśli powstali w wyniku połączenia lub podziału. Kryterium to obowiązuje przez 24 miesiące od utworzenia podmiotu.

7. Podatnik stosuje krajowe zasady rachunkowości, gdyż podstawą opodatkowania ryczałtem stanowi zysk netto wyliczony na podstawie ustawy o rachunkowości. Niedopuszczalne jest, aby podatnik chcąc opodatkować się ryczałtem stosował międzynarodowe standardy rachunkowości (MSR).

8. Podatnik złoży zawiadomienie o chęci opodatkowania ryczałtem do końca pierwszego miesiąca roku, w którym będzie korzystać z opodatkowania ryczałtem.

Opodatkowaniu podlegają głównie te zyski, które:

– zostaną wypłacone udziałowcom lub akcjonariuszom (DOCHÓD Z TYTUŁU PODZIELONEGO ZYSKU), albo

– zostaną przeznaczone na pokrycie strat z lat ubiegłych (DOCHÓD Z TYTUŁU ZYSKU PRZEZNACZONEGO NA POKRYCIE STRAT).

Obok dochodów z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat, opodatkowaniu podlegałyby tak zwane zyski ukryte, czyli świadczenia pieniężne i niepieniężne inne niż podzielony zysk, których beneficjentem jest udziałowiec lub akcjonariusz. Stawki podatku od tych dochodów, które zgodnie z ustawą podlegają ryczałtowi wynoszą:

– 15% dla małych podatników (średnioroczny przychód podatnika nie przekracza 2 000 000 EUR),

– 25% dla pozostałych podatników.

Stawki te mogą ulec zmniejszeniu o 5%, jeśli wzrost inwestycji podatnika będzie na odpowiednim poziomie (odpowiednio 50% i 110% w modelu 2 i 4 letnim).

Stawki są na wyższym poziomie porównując do modelu tradycyjnego, gdyż udziałowcy lub akcjonariusze, którzy skorzystają z wypłaconego i opodatkowanego ryczałtem zysku, będą mogli odliczyć część wartości opłaconego przez spółkę podatku CIT od płaconego przez siebie podatku PIT.

Termin płatności

Termin płatności podatku obliczanego od:

– dochodu z tytułu podzielonego zysku jest określony na 20 dzień siódmego miesiąca roku podatkowego;

– dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat jest określony na koniec trzeciego miesiąca podatkowego następującego po ostatnim roku opodatkowania ryczałtem;

– dochodu z tytułu ukrytych zysków przypada na 20 dzień następnego miesiąca po miesiącu dokonania wypłaty lub wydatku.

Obowiązki ewidencyjne i sprawozdawcze podatnika są w podobnym stopniu wymagające co obowiązki przewidziane dla standardowego sposobu opodatkowania CIT.

Warto wiedzieć

Przy wyborze tej formy opodatkowania należy uwzględnić m.in. brak możliwości zastosowania ulg, takich jak B+R, IP Box , zwolnienia strefowe.

Specjalne fundusze inwestycyjne

Wraz z wprowadzeniem formy opodatkowania na podstawie ryczałtu, ustawodawca udostępnił możliwość skorzystania ze specjalnego funduszu inwestycyjnego. Fundusz inwestycyjny jest rozwiązaniem przewidzianym dla podatników, którzy nie rozliczają się na podstawie ryczałtu.

Rozwiązanie polega na założeniu rachunku bankowego przeznaczonego na cele inwestycyjne. Środki wpłacone na ten rachunek będzie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu jeszcze przed faktycznym poniesieniem wydatków inwestycyjnych. Podatnik jest zobowiązany spożytkować środki zgromadzone na rachunku najpóźniej w następnym roku obrotowym.

Termin ten może być modyfikowany za zgodą właściwego organu. Aby móc skorzystać ze specjalnego funduszu inwestycyjnego, podatnik musi spełniać te same przesłanki co podatnik decydujący się na opodatkowanie Estońskim CIT’em. Podatnik korzystający z funduszu inwestycyjnego nie traci ulg, takich jak B+R, IP Box, zwolnienia strefowe.