Czym jest kapitał zakładowy?

Kapitał zakładowy to minimalny wkład wymagany przy zakładaniu spółki, który wnoszony jest przez wspólników. Może mieć zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną (nieruchomość, majątkowe prawa autorskie czy wierzytelność). Jego wielkość zależna jest od rodzaju prowadzonej działalności. Kapitał zakładowy jest przede wszystkim wyznacznikiem wiarygodności firmy, a sprawdzić go można na stronie Krajowego Rejestru Sądowniczego.

Jakie pełni funkcje?

Kapitał zakładowy pełni trzy funkcje — prawną, gwarancyjną oraz gospodarczą.

1. Funkcja prawna — z prawnego punktu widzenia kapitał zakładowy to podstawa umożliwiająca uczestnictwo wspólnika w spółce. Dzięki temu również wyznaczona jest ich rola w prowadzonej działalności — wniesiona kwota może się różnić, co będzie świadczyło o pozycji danej osoby w spółce.
2. Funkcja gwarancyjna — kapitał zakładowy zapewnia wiarygodność interesów prowadzonych przez spółkę. Jest to gwarancja posiadania majątku minimalnego wymaganego do założenia tej formy działalności.
3. Funkcja gospodarcza — kapitał zakładowy poprzez wskazanie minimalnego majątku pokazuje ograniczenia oraz możliwości spółki. Pozwala to na stabilizację oraz ciągłość działalności, co gwarantuje wysoki poziom świadczonych usług.

Minimalny kapitał zakładowy

Wniesienie kapitału zakładowego to obowiązek każdego ze wspólników. Jego minimalna wartość zależna jest od wielkości spółki — zawsze jest to jednak co najmniej 5 tys. złotych. Każdy ze wspólników musi wnieść wartość nominalną min. 50 zł.

Minimalna wysokość kapitału zakładowego w zależności od spółki:

• spółka z ograniczoną odpowiedzialnością — co najmniej 5000 zł,
• spółka komandytowo-akcyjna — co najmniej 50 tys. zł,
• spółka akcyjna — co najmniej 100 tys. zł.

Termin wniesienia kapitału

Podczas zgłaszania spółki do Krajowego Rejestru Sądowego, konieczne jest załączenie oświadczenia, które będzie potwierdzać wniesienie kapitału zakładowego przez każdego wspólnika wchodzącego w skład spółki. Jego wysokość musi być realna do zrealizowania przez członków zarządu — w przeciwnym wypadku grozi im poniesienie odpowiedzialności karnej.

Odpowiedzialność członków zarządu w przypadku złożenia fałszywego oświadczenia

Wkład własny pozwala na uzyskanie osobowości prawnej przez spółkę. Dzięki temu spółka gwarantuje wypłacalność. Podpisanie oświadczenia przez członków zarządu powinno wiązać się z dokładnym poznaniem sprawy — nie zawsze jednak tak się dzieje. Nieodpowiednie wypełnienie dokumentów niesie za sobą nieodwracalne konsekwencje, bo to właśnie na członkach spółki ciąży odpowiedzialność za prawidłowe sporządzenie dokumentów.

Po złożeniu oświadczenia jego wiarygodność sprawdzana jest przez sąd rejestrowy. Jest ono udostępnione do powszechnej informacji w aktach rejestrowych. W sytuacji, gdy podane informacje okażą się fałszywe, odpowiedzialność zostanie poniesiona zarówno w sytuacji umyślnego sfałszowania dokumentów, jak i w przypadku, gdy wspólnicy błąd popełnią z powodu przeoczenia istotnych informacji.

Z zarządu nie może być zdjęta odpowiedzialność za fałszywe oświadczenie. Poniosą ją jednak jedynie osoby, które będą faktycznymi członkami zarządu w momencie składania oświadczenia. Przy wnoszeniu wkładu pieniężnego nieważne jest, ilu wspólników w tym partycypowało — istotne jest pokrycie całej kwoty.

Zasada stałości kapitału zakładowego

Zasada stałości kapitału zakładowego polega na rygorystycznym podejściu do wysokości kapitału zakładowego. Jego początkowa wysokości może zostać zmieniona tylko dzięki spełnieniu wszystkich zasad prawnych zawartych w Kodeksie Spółek Handlowych.

Podwyższenie kapitału zakładowego

Kapitał zakładowy spółki pełni funkcję ochronną, dlatego jego zmiana możliwa jest tylko w wyjątkowych przypadkach. Jego podwyższenie konieczne jest w sytuacji, gdy zyski spółki zostaną zwiększone. Można tego dokonać poprzez stworzenie nowych udziałów bądź zwiększenie wartości nominalnej już istniejących.

Źródła podwyższenia kapitału zakładowego:

• Pokrycie różnicy wkładem pieniężnym lub niepieniężnym,
• Środki z kapitału zapasowego lub rezerwowego,
• Środki zdobyte z przekształcenia wierzytelności, które przysługują wspólnikom lub osobom trzecim spółki.

Zmniejszenie kapitału zakładowego

Zmniejszenie kapitału zakładowego jest procedurą czasochłonną i nie zawsze łatwą. W przypadku zmniejszenia wysokości kapitału zakładowego należy pamiętać o minimalnej kwocie dla każdego rodzaju spółki. Konieczne jest zawarcie uchwały przez wspólników przy obecności notariusza. Następnie należy zawiadomić zarząd spółki, który wniosek musi skierować do sądu rejestrowego.

W celu uzyskania informacji na temat działalności spółek zapraszamy Państwa do skorzystania z pomocy Biura Rachunkowego CKSK.